کره گیاهی چیست و از چه موادی تشکیل شده است؟

کره‌ گیاهی و کره‌ حیوانی در بیشتر موارد رنگ و طعم مشابهی دارند و هر دو برای پخت‌وپز استفاده می‌شوند اما از مواد مختلفی ساخته شده و برای سلامتی فواید متفاوتی دارند. درصد چربی اشباع کره حیوانی بالا است اما کره گیاهی از چربی‌های غیر اشباع (چربی‌های خوب) بیشتری تشکیل شده است.

در ادامه‌ی مقاله اول از همه به این سوال پاسخ می‌دهیم که کره گیاهی یا همان مارگارین چیست، سپس مواد تشکیل دهنده مارگارین را بررسی کرده و در انتها هم پخت و پز انواع غذاها با مارگارین را آورده‌ایم.

کره گیاهی چیست؟

مارگارین یا کره گیاهی نوعی اسپرید است که از انواع روغن‌ گیاهی مثل روغن آفتابگردان، روغن سویا یا روغن کانولا تهیه می‌شود؛ این کره جایگزینی برای کره‌های حیوانی است.

طعم کره گیاهی مشابه طعم کره حیوانی است بااین‌حال چربی حیوانی در تهیه مواد تشکیل دهنده مارگارین وجود ندارد؛ این کره از طریق یک فرایند پیچیده به دست می‌آید. استفاده از روغن گیاهی به‌عنوان ماده‌ی اصلی سازنده‌ی کره گیاهی یا مارگارین باعث شده تا درصد چربی‌های چند غیر اشباع (Polyunsaturated Fats) و تک غیر اشباع (Monounsaturated Fat) در این کره بالا باشد که هر دو جزء چربی‌های سالم هستند. کره گیاهی فاقد کلسترول و بدون ترانس است و می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای یک رژیم غذایی سالم باشد.

جالب است بدانید که مارگارین به عنوان جایگزین کره حیوانی زمانی ساخته شد که ناپلئون سوم، در سال ۱۸۶۹، اعلام کرد؛ برای تغذیه‌ی ارتش فرانسه به غذایی ارزان‌تر نیاز دارند.

مواد تشکیل دهنده مارگارین

مارگارین‌های موجود در بازار، از ترکیبات متفاوتی ساخته شده‌اند اما کره گیاهی به‌صوت‌کلی، همانطور که از اسمش پیداست، از روغن‌های گیاهی طبیعی مانند روغن آفتابگردان، روغن سویا، روغن کانولا و گروه پالم درست می‌شود. علاوه‌بر روغن‌‌های گیاهی، مارگارین حاوی آب، نمک و انواع طعم‌دهنده‌ها هم است.

برخی از ترکیبات رایج در تولید کره گیاهی عبارتند از:

روغن‌های گیاهی

روغن‌های گیاهی منبع اصلی چربی مارگارین هستند. استفاده از روغن گیاهی در مارگارین، چربی‌های غیر اشباعی را فراهم می‌کند که سالم‌تر از چربی‌های اشباع موجود در کره حیوانی است.
دقت داشته باشید که چربی‌های غیر اشباع می‌توانند به کاهش سطح کلسترول و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک کنند. روغن حیوانی از لحاظ اسیدهای چرب ضروری فقیر است ولی مارگارین می‌تواند غنی از اسیدهای چرب ضروری باشد.

آب

در تهیه مارگارین برای نرم کردن و پخش شدن بهتر، از آب استفاده می‌شود؛ وجود آب در کره گیاهی، میزان چربی و کالری هر وعده را کاهش می‌دهد.

امولسیفایر (Emulsifier)

امولسیفایر ماده‌ای است که به ترکیب شدن آب و روغن کمک می‌کند. پایه اصلی امولسیفایرها چربی‌های گیاهی هستند. استفاده از امولسیفایر در کره گیاهی باعث بهبود بافت و پایداری مارگارین می‌شود.

برخی از نمونه‌های امولسیفایر:

• لیستین (Lecithin): همانند آنچه در زرده تخم‌مرغ یافت می‌شود.
• مونو گلیسرید (Mono-Glyceride)
• دی‌گلیسرید (Diglyceride)

نمک

برای افزایش طعم و حفظ طراوت مارگارین می‌توان از نمک استفاده کرد. برخی کره‌های گیاهی نسبت به دیگر انواع مارگارین نمک کمتری دارند و مناسب کسانی هستند که باید مصرف سدیم را در رژیم غذایی خود محدود کنند.

نگهدارنده

نگهدارنده‌های موجود در مارگارین از فاسد شدن کره گیاهی یا رشد کپک جلوگیری می‌کنند.
برخی نمونه‌های نگهدارنده که در مارگارین استفاده می‌شوند، شامل مواد زیر هستند:

• سوربات پتاسیم (Potassium Sorbate)،
• کلسیم دی‌سدیم EDTA (Calcium Disodium EDTA)،
• بنزوات سدیم (Sodium Benzoate)

نکته: این نگهدارنده در مقادیر بسیار کم و مطابق حد مجازِ تعریف‌شده توسط سازمان استاندارد مصرف می‌شود.

ویتامین

ویتامین‌ها مجموعه‌ای از مواد مغذی هستند که برای بهبود ارزش غذایی کره گیاهی به آن اضافه می‌شوند.
ویتامین A، ویتامین D، ویتامین E برخی از مواردی هستند که در تولید مارگارین از آن‌ها استفاده می‌شود.
کره گیاهی علاوه‌بر ویتامین می‌تواند حاوی مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا ۳ یا استرول‌های گیاهی باشد.

رنگ‌های خوراکی

برای ایجاد شباهت بین کره گیاهی و حیوانی، از رنگ‌های مجاز خوراکی استفاده می‌شود.
این رنگ‌ها باعث زرد یا سفید بودن مارگارین می‌شوند و معمولا از بتاکاروتن (Beta-Carotene) و آناتو (Annatto) درست شده‌اند. بتاکاروتن علاوه بر خاصیت رنگ‌دهی، پیش‌ساز ویتامین  Aمی‌باشد.

طعم‌دهنده

برای ایجاد طعم کلاسیک کره از طعم‌دهنده‌های متفاوتی در مارگارین استفاده می‌شود.
از طعم‌های مختلفی مانند طعم مشابه کره، خام، وانیل، زعفران و ... در مارگارین استفاده می‌شود.

انواع مارگارین (کره گیاهی)

مارگارین می‌تواند اشکال مختلفی مانند مارگارین سخت، روان یا مایع داشته باشد؛ در گذشته مارگارین حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای چرب ترانس بود اما مارگارین‌های امروزی فاقد اسیدهای چرب ترانس یا مقادیر بسیار کم از این اسید چرب هستند.

چربی‌های ترانس، چربی‌های ناسالمی هستند که می‌توانند سطح کلسترول و خطر بیماری قلبی را افزایش دهند؛ بنابراین به میزان این اسیدهای چرب روی لیبل توجه کنید.

البته مارگارین‌های مختلفی وجود دارند که بدون استفاده از چربی‌های ترانس ساخته شده و برای سلامت مفید هستند؛ بطور مثال می‌توان به مارگارین‌های غنچه‌پلاس و لتکا اشاره کرد.

در انتخاب مارگارینی که می‌خواهید در پخت و پز غذاها استفاده کنید، حتما دقت کافی را داشته باشید؛ برای مثال:

• مارگارین صبحانه غنچه پلاس برای مصرف در صبحانه تهیه شده است.
• مارگارین پخت و پز همانطور که از اسمش قابل حدس است برای پخت و پز انواع غذاها طراحی شده است.
• مارگارین زعفرانی غنچه پلاس هم برای پخت کیک و شیرینی، و هم برای استفاده روی پلو مناسب است.

مارگارین‌های غنچه‌پلاس فاقد اسید چرب ترانس هستند و به دلیل داشتن امگا۳ بیشتر و اشباع کمتر، گزینه مناسبی برای جایگزینی کره حیوانی هستند.

پخت غذا و دسر با مارگارین

اگر قصد دارید با استفاده از کره گیاهی غذا بپزید، گزینه‌های متعددی پیش روی شما هستند. برخی از لذیذترین خوراک‌هایی که می‌توانید با استفاده از این کره آماده کنید، عبارتند از:

انواع شیرینی با مارگارین

با استفاده از این کره جذاب قادر به پخت شیرینی‌های لذیذی همچون کیک شکلاتی، پنکیک و غیره هستید. به این منظور کافی‌ست که مارگارین را جایگزین چربی حیوانی کنید.

انواع اسنک با مارگارین

یکی دیگر از کاربردهای مارگارین، طعم‌دهی به اسنک‌های خانگی است و این کره تاثیر چشمگیری در بهبود طعم انواع اسنک را دارد.

انواع پاستا با مارگارین

اگر قصد پخت انواع پاستا و سس‌های مربوط به آن را دارید، به‌راحتی کره گیاهی را در دستور پخت خود جای دهید و از طعم منحصربه‌فرد آن لذت ببرید.

کلام آخر: مارگارین را به رژیم غذایی‌تان اضافه کنید!

در پاسخ به سوال مارگارین چیست به راحتی می‌توان گفت که مارگارین یا کره گیاهی نوعی اسپرید است که از ترکیب روغن‌های گیاهی و مواد دیگر تهیه شده است. معمولا از کره گیاهی به عنوان جایگزینی برای کره حیوانی استفاده می‌شود. مارگارین در قرن ۱۹ توسط یک شیمیدان فرانسوی اختراع شد تا جایگزینی ارزانتر و ماندگارتری برای کره حیوانی باشد.

با توجه به نوع برند و محصول، کره گیاهی از مواد مختلفی ساخته می‌شود. آب،‌ نمک، روغن گیاهی، مواد نگهدارنده و طعم‌دهنده عمده‌ی عناصر سازنده‌ی کره گیاهی هستند. مارگارین فواید بسیاری دارد که باعث می‌شود استفاده از آن در رژیم غذایی انتخاب بسیار مناسبی باشد؛ پیشنهاد ما به شما استفاده از مارگارین‌های غنچه پلاس است.