برای آشنایی با روغن زیرو ترانس یا همان روغن بدون ترانس، ابتدا باید در مورد چربی‌های ترانس صحبت کرد. چربی ترانس نوعی چربی غذایی است که مصرف بیش از حد آن برای سلامتی مضر است؛ یک رژیم غذایی دارای چربی ترانس بالا می‌تواند خطر بیماری قلبی و سایر بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع ۲ را افزایش دهد. به روغنی که فاقد چربی ترانس باشد، روغن زیرو ترانس گفته می‌شود.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) در مطلبی که در سال ۲۰۱۸ درباره‌ی مصرف چربی ترانس منتشر کرده است، به افراد توصیه می‌کند که میزان مصرف چربی ترانس را به کمتر از ۱ درصد کالری روزانه کاهش دهند؛ یعنی اگر در رژیم غذایی خود روزانه 2000 کیلو کالری مصرف می‌کنید، نباید بیشتر از ۲ گرم چربی ترانس در این رژیم وجود داشته باشد.

در این مقاله به این سوال که «روغن زیرو ترانس چیست» پاسخ می‌دهیم؛ از ویژگی‌های روغن بدون ترانس و ضرورت حذف چربی ترانس از رژیم غذایی صحبت خواهیم کرد.

روغن بدون ترانس چیست؟

روغن بدون ترانس، روغنی است که چربی ترانس نداشته باشد. چربی ترانس نوعی چربی غیر اشباع  است؛ یعنی پیوندهای دوگانه در مولکول‌های اسید چرب آن از حالت فرم فضایی سیس (cis) به ترانس (trans) تغییر یافته‌اند. چربی ترانس کلسترول بد را در بدن افزایش داده و باعث کاهش سطح کلسترول خوب موجود در خون می‌شود.

سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده (FDA) در سال ۲۰۱۸، استفاده از چربی ترانس در محصولات غذایی را ممنوع کرد؛ همین مسئله باعث شد تولید روغن بدون ترانس به طرز چشمگیری افزایش یابد و محصولات زیرو ترانس وارد سبد غذایی مردم شود.

روش‌های مختلفی برای تولید روغن زیرو ترانس وجود دارد که برخی از این روش‌ها عبارتند از:

• استفاده از واریته های اصلاح شده نظیر سویا و کانولا با اسید لینولنیک (linolenic acid) پایین یا آفتابگردان با اولئیک بالا
• مخلوط کردن روغن‌ها با چربی‌های کاملاً هیدروژنه که دارای هیچ‌گونه چربی ترانسی نیستند.
• استفاده از فرایند اینتراستریفیکاسیون (interesterification) که اسیدهای چرب موجود در روغن را بدون ایجاد چربی ترانس بازسازی می‌کند.
• تغییر کاتالیست و استفاده از فلزات گرانبها نظیر پلاتین و پالادیوم

ویژگی‌های روغن زیرو ترانس چیست؟

• روغن بدون ترانس نقطه‌ی ذوب کمتر و نقطه‌ی دود بالاتری نسبت به روغن‌های حاوی ترانس دارد.
  با توجه به نقطه‌ی دود بالای روغن زیرو ترانس، می‌توان از آن برای مصارف مختلف آشپزی مثل سرخ کردن، پختن و درست کردن سالاد استفاده کرد.

مزایا روغن زیروترانس

• روغن زیروترانس کلسترول بد خون را کاهش داده و درصد کلسترول‌های خوب را افزایش می‌دهد.
• یکی از مزایای استفاده از روغن بدون چربی ترانس، بهبود سلامت قلب و بدن محسوب می‌شود و شانس حمله قلبی را کاهش می‌دهد.
• روغن بدون ترانس خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش داده و مواد مغذی موردنیاز بدن را تأمین می‌کند.
• روغن بدون ترانس از فعال شدن آپوپتوز (apoptosis) یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده‌ی سلولی جلوگیری خواهد کرد.

• بر اساس تحقیقات انجام‌شده در موسسه ملی بهداشت ایالات‌‎متحده، روغن زیرو ترانس خطر آترواسکلروز (Atherosclerosis) یا تجمع چربی و کلسترول در شریان‌ها را کاهش خواهد داد.

• چربی زیروترانس در کاهش التهابات در بدن تاثیر قابل‌توجهی ایفا می‌کند.

معایب روغن زیروترانس

• یک از معایب استفاده از روغن بدون چربی ترانس، هزینه‌ی بیشتر آن در مقایسه با روغن‌های حاوی ترانس است؛ البته این هزینه ارزش سلامتی شما را خواهد داشت.
• روغن زیروترانس ماندگاری کمتری نسبت به روغن‌های حاوی چربی ترانس دارد البته این تفاوت در بیشتر موارد محسوس نیست.
• چربی بدون ترانس ممکن است طعم یا بافت متفاوتی به غذا بدهد که در بیشتر موارد جزئی است.
• در ترکیبات برخی روغن‌های بدون ترانس چربی اشباع وجود دارد؛ سعی کنید در هنگام خرید روغن‌های زیروترانس حتما برای بررسی مواد تشکیل‌دهنده‌ی آن وقت بگذارید.

کلام آخر: روغن زیرو ترانس دوستدار سلامتی شماست

یکی از بهترین راه‌های جلوگیری از مصرف چربی ترانس این است که در پخت‌وپز و سرخ کردن از محصولات زیرو ترانس استفاده کنیم. شرکت‌های تولید روغن برای افزایش نقطه‌ی دود و ذوب روغن مجبور به افزایش چربی ترانس موجود در روغن هستند؛ اما در سال‌های اخیر فراورده‌های زیرو ترانس با دمای دود بالا وارد بازار شده‌اند.

روغن سرخ‌کردنی کم‌جذب زیروترانس غنچه حاوی اسیدهای چرب ضروری مورد نیاز بدن و بدون کلسترول است؛ این روغن مخلوطی از روغن‌های گیاهی مقاوم به حرارت بوده و قابلیت سرخ کردن تا چندین بار پیاپی را دارد؛ روغن سرخ‌کردنی کم‌جذب زیروترانس غنچه بهترین گزینه برای شماست؛ با اطمینان‌خاطر می‌توانید این روغن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد.