از زمانی ‌که روغن‌های مایع گیاهی جایگزین روغن‌های جامد شدند، هر روز شاهد تولید محصولات جدیدی هستیم که نسبت به گذشته خواص و ویژگی‌های بهتری دارند. این محصولات هر کدام دارای نقطه دود متفاوت هستند و در نتیجه ممکن است برخی از روغن‌های گیاهی تنها برای تهیه سس و سالاد مناسب باشند و نباید از آن‌ها برای پخت‌وپز و سرخ کردن مواد غذایی استفاده کرد. آشنایی با انواع روغن و انتخاب روغن مناسب آشپزی موضوعی است که با سلامت اعضای خانواده و جامعه گره خورده، چرا که برخی از روغن‌ها در اثر افزایش حرارت حتی‌ می‌توانند برای بدن مضر باشند. با ما در ادامه مقاله همراه باشید تا با خواص و ویژگی‌های یک روغن مناسب آشپزی آشنا شوید.

چگونه یک روغن مناسب آشپزی را انتخاب کنیم؟

همان‌طور که در مقدمه اشاره کردیم، روغن‌های گیاهی خواص و فواید بسیاری برای سلامتی دارند اما همه آن‌ها برای سرخ کردن مواد غذایی و حتی گاهی برای پخت‌وپز نیز مناسب نیستند. از اولین اصول برای خرید روغن مناسب آشپزی، یا بهترین روغن برای مصارف خانگی، انتخاب محصولی است که نقطه دود بالا دارد. در مقالات پیشین اشاره کردیم که نقطه دود یا Smoke Point در واقع دمایی است که روغن در اثر افزایش حرارت تجزیه شده و ترکیبات مضر و سمی تولید می‌کند که این فرآیند شیمیایی با تولید دود همراه است.

روغن‌های گیاهی بسیاری برای آشپزی استفاده می‌شوند، اما برخی از آن‌ها مانند روغن کنجد نقطه دود پایینی دارند و در نتیجه بهتر است از آن‌ برای تهیه سس و سالاد استفاده کرد. دیگر روغن‌ها مانند روغن آفتابگردان، روغن ذرت و روغن کانولا به دلیل نقطه دود بالاتر از 200 درجه سانتی‌گراد، بهترین روغن برای پخت‌وپز هستند. در این میان، روغن ذرت به دلیل تناسب بسیار مناسب بین اسیدهای چرب ضروری و نقطه دود 232 درجه سانتی‌گراد، محصول بسیار مناسبی برای استفاده در انواع روش‌های طبخ غذا و سرخ کردن است. طبع روغن ذرت سرد و خشک بوده و منبعی غنی برای دریافت اسیدهای چرب ضروری است. 

روغن ذرت، روغن مناسب آشپزی

روغن ذرت به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان‌های طبیعی نظیر اسید فرولیک و توکوفرول‌ها پایداری اکسیداتیو بالایی دارد. روغن ذرت منبع خوبی از ویتامین E بوده و 10 تا 20 درصد مقدار توصیه شده روزانه این ویتامین را در هر وعده غذایی که معادل 14 گرم است بر آورده می‌کند. همچنین روغن ذرت فاقد رنگ دانه‌های کلروفیل است که مانع تسریع عمل اکسیداسیون در حضور نور می‌شود. به علاوه پایداری روغن ذرت ممکن است مربوط به حضور یوبی کینون ((Ubiquinone باشد که در روغن ذرت به مقدار 200 قسمت در میلیون وجود دارد. این دسته از ترکیبات دارای فعالیت بیولوژیکی و ضد اکسیدانی هستند.
روغن ذرت در مقایسه با روغن‌های خوراکی دیگر محتوای فیتواسترول بالایی دارند. مهمترین فیتواسترول روغن ذرت بتاسیتواسترول است.

در ادامه با فواید این محصول بیشتر آشنا خواهید شد.

فواید روغن ذرت

روغن ذرت به دلیل وجود مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان و اسیدهای چرب ضروری، و ویتامین‌ها خواص بسیاری برای بدن داشته و مصرف روزانه و به اندازه آن علاوه بر حفظ سلامت بدن می‌تواند بخشی از نیازهای روزانه فرد به مواد مغذی را برطرف کند.

• تقویت بینایی

روغن ذرت حاوی ماده‌ای به نام لوتئین است که مانع پیشرفت آب‌ مروارید شده و برای تقویت بینایی و سلامت چشم‌ها ضروری است.

• روغن ذرت یک ضدالتهاب و ضد سرطان قوی

وجود ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان طبیعی قوی، اسیدهای چرب ضروری چون امگا3 و امگا6 به عنوان ضدالتهاب‌ و مقادیر بالایی از فیتواسترول‌ها خصوصاً بتاسیتواسترول به عنوان یک ضدالتهاب و ضدتومور طبیعی، در کنار یکدیگر باعث شده تا روغن ذرت با کاهش التهابات بدن، خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها را کاهش دهد. بنابراین مصرف روغن ذرت، خطر ابتلا به بیماری‌هایی چون دیابت نوع2 و برخی سرطان‌ها به خصوص سرطان روده را کاهش می‌دهد.

• روغن ذرت و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی

روغن ذرت فاقد اسیدهای چرب ترانس و فاقد کلسترول است، بنابراین مصرف آن مضرات دیگر روغن‌ها را نداشته و در رگ‌ها رسوب نمی‌کند. همانطور که می‌دانید با رسوب چربی در رگ‌ها، به مرور زمان شریان‌ها مسدود شده که این امر به بیماری‌های قلبی-عروقی و سکته قلبی منجر می‌شود. این روغن بدون ترانس، فاقد کلسترول و چربی اشباع بوده و از طرفی مانع افزایش سطح کلسترول بد خون (LDL) خواهد شد.

• کاهش حساسیت پوستی و کمک به درمان برخی بیماری‌های پوستی

ویتامین E و همین‌طور مقادیر بالای اسید چرب ضروری امگا6 باعث شده تا روغن ذرت به ماده‌ای بسیار مناسب برای درمان برخی از بیماری‌های پوستی چون التهاب و قرمزی، آکنه و اگزما تبدیل شود. امگا6 به عنوان یک ضدالتهاب و ویتامین E به عنوان یک آنتی‌اکسیدان طبیعی و ضد التهاب منجر به کاهش حساسیت‌های پوستی می‌شوند.

• روغن ذرت و کمک به جذب ویتامین D

امگا6 موجود در روغن ذرت به جذب ویتامین‌های محلول در چربی چون ویتامین D کمک می‌کند، بنابراین با مصرف روغن ذرت استخوان‌ها تقویت خواهند شد.

• روغن ذرت برای سلامت پوست و مو

همانطور که می‌دانید ویتامین E یک ماده مغذی قوی برای سلامت پوست و مو است که با خنثی‌سازی اثر رادیکال‌های آزاد، مانع آسیب‌های اکسیداتیو خواهد شد.

• روغن ذرت و جلوگیری از تنگی نفس

روغن ذرت حاوی ماده‌ای به‌نام فلاونوئید است که نوعی ضدالتهاب و آنتی‌هیستامین طبیعی بوده و در نتیجه مصرف این روغن به بهبود علائم تنگی نفس و همین‌طور بهبود علائم آسم کمک می‌کند.

طریقه مصرف روغن ذرت

از روغن ذرت می‌توان برای طبخ انواع غذاها استفاده کرد، بنابراین این روغن مناسب آشپزی بوده و یکی از بهترین انواع روغن‌های گیاهی برای سرخ کردن مواد غذایی است. روغن ذرت را می‌توان برای پخت‌وپز، سرخ کردن، تفت دادن و تهیه سس و سالاد استفاده کرد. با توجه به توضیحاتی که در رابطه با فواید روغن ذرت ارائه شد، می‌توان نتیجه گرفت که این محصول بهترین روغن برای پخت برنج نیز خواهد بود.

انواع روغن رژیمی مناسب برای آشپزی

روغن زیتون، روغن کانولا، روغن‌ ذرت و روغن تخمه آفتابگردان از جمله پُرمصرف‌ترین محصولاتی هستند که برای انواع روش‌های پخت و پز مفید خواهند بود. اگر هدف شما استفاده از یک روغن مغذی، سرشار از ویتامین‌ها و فاقد چربی‌های اشباع است، باید از خوردن روغن نباتی پرهیز کنید. در میان تمامی روغن‌های گیاهی که تولید می‌شوند، روغن‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم، جزو بهترین‌ها خواهند بود. اما در نظر داشته باشید که این روغن‌ها معمولاً برای همه روش‌های آشپزی، خصوصاً سرخ کردن‌های طولانی‌مدت مناسب نیستند و در نتیجه بهتر است از آن‌ها برای تهیه سس و سالاد یا پخت و پز کوتاه‌مدت استفاده کنید.

• ­روغن تخم کتان: روغن دانه کتان به دلیل وجود ترکیبات فنلی مانند لیگنان، به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کرده و سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم و منیزیم است. روغن تخم کتان بهترین منبع دریافت اسیدهای چرب امگا 3 بوده و مصرف آن خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. این روغن نقطه دود پایینی داشته و در نتیجه بهترین روش مصرف آن، تهیه سس و سالاد خواهد بود.
• روغن هسته انگور: روغن هسته انگور دارای خواص بی‌نظیری است. از جمله خواص روغن هسته انگور می‌توان به بهبود بیماری‌های آلرژیک و تنفسی، افزایش سطح کلسترول خوب خون، کاهش کلسترول بد خون، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، تنظیم قند خون، خواص ضدالتهابی و کاهش خطر ابتلا به سرطان اشاره کرد. این روغن حاوی مقادیر قابل توجهی بتاکاروتن، ویتامین E و ویتامین C است که از این محصول یک روغن عالی برای تهیه سس و سالاد ساخته است.
• روغن آووکادو: از جمله مهمترین فواید مصرف روغن آووکادو خوراکی می‌توان به پیشگیری از ابتلا به دیابت، کاهش وزن و کاهش سطح کلسترول بد خون اشاره کرد. همچنین از خواص روغن آووکادو می‌توان به درمان پسوریازیس، آکنه و جوش صورت، سیاهی دور چشم و … اشاره کرد. این محصول منبع مناسبی برای دریافت ویتامین‌های A، B، D، C و K خواهد بود. اما با توجه به اینکه نقطه دود پایینی دارد، بهترین شیوه مصرف آن، تهیه سس و سالاد خواهد بود.
• روغن کنجد: خاصیت کنجد بر هیچکس پوشیده نیست. روغن کنجد که از دانه کنجد استخراج می‌شود،  محصولی فوق‌العاده برای پخت و پز و تفت‌ دادن مواد غذایی است. بسیاری از افراد این روغن را با روغن ارده کنجد یکی می‌دانند، خواص روغن کنجد بسیار زیاد است اما نحوه استخراج این دو نوع روغن با هم متفاوت است و در نتیجه قیمت روغن کنجد نیز با قیمت ارده کنجد متفاوت خواهد بود. روغن کنجد بوی ملایمی داشته و در نتیجه برای تهیه سس و سالاد نیز بسیار مناسب است. اما در نظر داشته باشید که به دلیل نقطه دود نسبتاً پایینی که دارد، بهتر است برای سرخ کردن‌های طولانی مدت و عمیق، از آن استفاده نشود. روغن کنجد منبعی عالی برای دریافت ویتامین E بوده و مصرف آن می‌تواند کلسترول بد خود را کاهش دهد. مصرف منظم این محصول اضطراب را کاهش داده و سیستم دفاعی بدن را تقویت خواهد کرد. به دلیل خواص آنتی باکتریالی و ضد التهابی، روغن کنجد برای پوست نیز مفید است و در درمان‌های زیبایی پوست از آن استفاده می‌شود.

در چند خط بخوانید

در این مقاله به معرفی روغن مناسب آشپزی، خصوصاً روغن ذرت پرداختیم و از ویژگی‌ها و فواید بی‌شمار این محصول برای سلامت جامعه گفتیم. حالا که با خواص بی‌شمار روغن ذرت غنچه آشنا شدید، این بار که برای خرید روغن خوراکی به فروشگاه مراجعه می‌کنید، مستقیماً به سمت قفسه‌های روغن غنچه بروید. چرا که این محصول به دلیل نقطه دود بالا، روغنی بسیار مناسب برای انواع روش‌های طبخ غذا خصوصاً سرخ کردن مواد غذایی است و خواص بی‌نظیر آن سلامتی شما و نسل آینده را تضمین می‌کند.